W związku z podjęciem w dniu 24 stycznia 2025 r. przez Radę Miejską w Lubieniu Kujawskim uchwały Nr VIII/48/2025 w sprawie likwidacji (z dniem 31 marca 2025 r.) zakładu budżetowego pod nazwą Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubieniu Kujawskim poprzez przekształcenie w jednostkę budżetową pod nazwą Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubieniu Kujawskim, odstąpiono od sformułowania wniosku pokontrolnego.
 nieustalenie kwoty dotacji podlegającej zwrotowi do budżetu Gminy i niedochodzenie zwrotu niewykorzystanej części dotacji przedmiotowej przekazanej w 2023 r. Zakładowi Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubieniu Kujawskim w kwocie 271 616,60 zł (strony 222-223 protokołu kontroli, akta kontroli Nr: 52/24/V/15-17),
Kontrolujący ustalili, że zgodnie ze złożonym w dniu 30 stycznia 2024 r. rozliczeniem dotacji przedmiotowej przekazanej w 2023 r. ZGKiM w Lubieniu Kujawskim wykazał, iż nie wykorzystał z otrzymanej dotacji kwoty 271 616,60 zł.
Środki te do dnia zakończenia czynności kontrolnych nie zostały zwrócone do budżetu Gminy. Dotacja przedmiotowa udzielona z budżetu Gminy w części niewykorzystanej do końca 2023 r. podlegała zwrotowi do budżetu tej jednostki w terminie do dnia 31 stycznia 2024 r., stosownie do przepisów art. 251 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.
Burmistrz Lubienia Kujawskiego nie podjął żadnych udokumentowanych działań zmierzających do ustalenia kwoty podlegającej zwrotowi do budżetu Gminy oraz wyegzekwowania tych środków, do czego był zobowiązany na mocy art. 42 ust. 5 w zw. z art. 60 pkt 1 i art. 61 ust. 1 pkt 4 ustawy o finansach publicznych. Skarbnik Lubienia Kujawskiego wyjaśniła, iż nie występowano do ZGKiM o zwrot niewykorzystanej części dotacji, z uwagi na interpretację § 3 uchwały Nr XX/154/2012 Rady Miejskiej w Lubieniu Kujawskim z dnia 25 września 2012 r., że samorządowy zakład budżetowy w przypadku wystąpienia nadwyżki nie wpłaca jej do budżetu, a przeznacza ją na wydatki bieżące zakładu. Odnosząc się do wyjaśnień należy wskazać, iż Zakład nie wykazał nadwyżki środków obrotowych podlegającej odprowadzeniu do budżetu jednostki samorządu terytorialnego, zatem wskazana przez Skarbnika uchwała nie miała w tym przypadku zastosowania.- przekazanie z budżetu Gminy Lubień Kujawski w latach 2023-2024 dotacji przedmiotowej dla Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubieniu Kujawskim funkcjonującego w formie samorządowego zakładu budżetowego w łącznej kwocie 1 100 000,00 zł (z tego: w 2023 r. – 800 000,00 zł, i w 2024 r. – 300 000,00 zł), pomimo nieustalenia przez Radę Miejską jednostkowych stawek dotacji odnośnie świadczenia konkretnych usług lub wytwarzanych wyrobów (strony 219-223 protokołu kontroli, akta kontroli Nr: 52/24/V/1-12),
W trakcie realizacji budżetu w 2023 r. kwotę dotacji ujętą w rozdz. 90001 na mocy uchwały Nr XLIII/376/2023 Rady Miejskiej w Lubieniu Kuj. z dnia 24 marca 2023 r. zwiększono o kwotę 200 000,00 zł.
Skonstatowano, że planowane i przekazane kwoty dotacji (w 2023 r. 600 000,00 zł i w 2024 r. 300 000,00 zł) w rozdziale 70007 nie zostały skalkulowane według stawek jednostkowych, gdyż Rada Miejska nie ustaliła stawek dotacji przedmiotowej w tym zakresie, czym naruszono przepisy art. 219 ust. 1 i 4 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którymi z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe dla samorządowych zakładów budżetowych, kalkulowane według
24
stawek jednostkowych, a stawki dotacji przedmiotowej ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Także planowana i przekazana w rozdziale 90001 dotacja w kwocie 200 000,00 zł, wynikająca ze zwiększenia w 2023 r. planu wydatków, nie została skalkulowana według stawek jednostkowych (nie wykazano zwiększenia sprzedaży ścieków).
Środki dotacji przedmiotowej stanowią wydatki budżetu o szczególnym charakterze, ponieważ wysokość dotacji wypływającej z budżetu jest konsekwencją ilości realizowanych dóbr lub usług oraz stawki dotacji jako dopłaty do jednostki wytwarzanego dobra lub usługi. Dotacja przedmiotowa ma charakter dopłat wyłącznie do określonego rodzaju wyrobów lub usług świadczonych przez zakład budżetowy. Następuje to w przypadku, gdy cena nabywanych usług przez odbiorców nie pokrywa kosztów ich wytworzenia poniesionych przez samorządowy zakład budżetowy. Burmistrz Lubienia Kujawskiego, wyjaśnił, że dotacja przekazana z budżetu Gminy w rozdziale 70007 determinowana była nieopłaconymi, a wymagalnymi fakturami za dostawę nośników energii po drastycznym wzroście w okresie pandemii COVID-19, a zwiększona dotacja o kwotę 200 000,00 zł przekazana w 2023 r. w rozdziale 90001 implikowana była, m.in., brakiem podniesienia stawek z taryfy zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie oraz jednoczesnym radykalnym wzrostem cen energii elektrycznej dla zachowania płynności finansowej i ciągłości w dostawie wody przeznaczonej do spożycia dla mieszkańców na terenie Gminy Lubień Kujawski.
Odpowiedzialność za ww. nieprawidłowość ponosi Burmistrz Lubienia Kujawskiego, na którym, na mocy art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym spoczywa obowiązek przygotowywania projektów uchwał rady gminy.
W związku z podjęciem w dniu 24 stycznia 2025 r. przez Radę Miejską w Lubieniu Kujawskim uchwały Nr VIII/48/2025 w sprawie likwidacji (z dniem 31 marca 2025 r.) zakładu budżetowego pod nazwą Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubieniu Kujawskim poprzez przekształcenie w jednostkę budżetową pod nazwą Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubieniu Kujawskim, odstąpiono od wydania zalecenia pokontrolnego w powyższym zakresie.